Het virus heeft op de lange termijn heftige gevolgen
Amerikaanse onderzoekers hebben deze week geconcludeerd dat mensen die corona hebben gehad meer kans hebben op hart- en vaatziekten. Ze zouden 72 procent meer kans hebben op hartfalen en 63 meer kans op een hartinfarct. De uitkomsten van het onderzoek roepen veel vragen. Wij zetten de antwoorden op een aantal veelgestelde vragen voor je op een rij.
Gevolgen op lange termijn
De uitkomsten van het onderzoek betreffen gevolgen op de lange termijn. In de VS zou corona volgens het onderzoek voor 3 miljoen nieuwe hartpatiënten zorgen, wereldwijd voor ongeveer 15 miljoen. Dat zijn behoorlijk grote aantallen. Epidemioloog Jaime Borjas van het UMC Groningen heeft gemerkt dat het op social media voor onrust zorgde, omdat mensen veel vragen hadden. Voor RTL Nieuws heeft hij een aantal veelgestelde vragen beantwoord.
Is er reden om aan het onderzoek te twijfelen?
“In de wetenschap hebben we het vaak over de interne geldigheid van het onderzoek: hebben ze dat juist uitgevoerd met de middelen die ze hadden? Ik denk dat daar weinig aan te twijfelen valt. Dát er een verhoogd risico is op hart- en vaataandoeningen tot op een jaar later na een corona-infectie valt moeilijk te betwijfelen”, aldus Borjas. Hij ziet echter wel problemen bij het trekken van conclusies over alle coronapatiënten.
Wat die problemen precies zijn? Ten eerste: waarschijnlijk hebben niet alle coronagevallen evenveel kans gehad om meegenomen te worden in het onderzoek. De reden daarvoor is heel simpel: in het eerste jaar werd er veel minder getest op corona. “Het lijkt waarschijnlijk dat de mensen die positief getest zijn, ook relatief ernstige corona hadden”, zegt Borjas. Dat wordt duidelijk door hoeveel van de mensen in deze studie in het ziekenhuis lagen, namelijk 13 procent. “Ik denk dat de gevonden effecten overdreven zijn”, aldus Borjas.
Ten tweede: het is de vraag of de gevonden risico’s ook voor jongere mensen gelden. De gemiddelde leeftijd van de onderzochte mensen is 61 jaar. De onderzoekers waren zich daar bewust van en hebben de resultaten daarom opgesplitst in twee groepen: mensen jonger en ouder dan 65 jaar. De conclusie van het onderzoek bleef gelden, maar jongere mensen bleken wel minder risico te lopen. Samengevat: de conclusie dat je na een corona-infectie meer kans hebt op hart- en vaatziekten is geloofwaardig, maar of de effecten ook daadwerkelijk zó groot zijn als het onderzoekt benoemt, is de vraag.
Veel mensen zeggen dat vaccins de problemen veroorzaken. Klopt dat?
De mensen die aan het onderzoek hebben meegedaan, hebben corona gekregen tussen 1 maart 2020 en 15 januari 2021. Vaccins waren toen nog niet op grote schaal beschikbaar. Volgens Borjas hebben de onderzoekers vooral gekeken naar ‘de meest beruchte bijwerking van de mRNA-vaccins’, wat hartspier- en/of hartzakontsteking is. Die bijwerking kan optreden na een prik met Moderna of Pfizer, maar volgens het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen komt dat bijna nooit voor. Er is dus wel een hele kleine kans dat mensen die gevaccineerd zijn hart- en vaataandoeningen krijgen van hun vaccin, maar volgens Borjas “verbleekt dat bij het risico dat gemoeid is met een corona-infectie.”
Tot slot: moeten mensen die corona gehad hebben zich zorgen maken?
Borjas verwacht dat de risico’s op onder andere verstopping van de aderen verkleind worden door vaccinatie, omdat vaccins ervoor zorgen dat de ziekte milder verloopt. Zijn collega Harald Jorstad, cardioloog in het Amsterdam UMC, durft wat minder conclusies te trekken. “We hadden ons veel langer zorgen moeten maken over de pandemie van hart- en vaatziekten waar we al decennia in zitten. In 2019 overleden volgens de WHO 19 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten. Na corona stijgt de kans op hart- en vaatziekten een beetje, wat op bevolkingsniveau wel effect heeft. Maar dit is niet direct te vertalen naar een forse stijging van het risico per individu. Om hier iets concreets over te zeggen, is veel meer onderzoek nodig.”
Iets wat Jorstad iedereen die corona gehad heeft op het hart wil drukken, is om een gezonde levensstijl te hanteren. “Maak werk van je goede voornemens. Stel jezelf de vraag: wat kun je zelf doen om gezonder te leven? Nou, dat is dus bewegen, bewegen, bewegen. En gezond eten, een gezond gewicht houden, niet roken en je cholesterol en bloeddruk controleren. En als je vier maanden later pijn op de borst krijgt tijdens inspanning, dan moet je daarnaar laten kijken.”
Lees ook: Nog steeds geen corona gehad? Wellicht dankzij je T-cellen
Bron: RTL Nieuws | Beeld: Unsplash, Jair Lázaro