Dit heeft onder meer geleid tot ‘een stille ramp’ in de verpleeghuizen
Nederland was niet goed voorbereid op een langdurige, landelijke gezondheidscrisis. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) in haar eerste en gelijk ook snoeiharde rapport over de aanpak van de coronacrisis. Volgens de OVV zijn verbeteringen in de crisisaanpak niet alleen mogelijk, maar ook noodzakelijk.
Begin van de coronacrisis
Vanochtend presenteerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid haar eerste rapport over de aanpak van de coronacrisis. Hierbij keek de OVV naar de periode maart tot september 2020, dus het begin van de pandemie. In het ruim 300 pagina’s tellende rapport neemt de Onderzoeksraad de voorbereidingen op de pandemie, de crisisstructuur en de crisiscommunicatie van de overheid onder de loep. Ook is er gekeken naar de wijze waarop in verpleeghuizen met de crisis is omgegaan. Het onderzoek is mede op verzoek van het kabinet uitgevoerd.
Geen focus op maatschappelijke gevolgen
Volgens de Onderzoeksraad heeft het Nederlandse kabinet zich te lang gericht op enkel de bestrijding van het virus en heeft het onvoldoende rekening gehouden met de maatschappelijke gevolgen van het beleid. De ‘sterke focus op infectieziektebestrijding’ belemmerde ‘het zorgvuldig af- en meewegen van belangen op andere gebieden’, valt er te lezen in het eerste van drie rapporten.
Veel improvisatie
In het begin van de coronapandemie ontbrak het met name op landelijk niveau aan kennis over de bestrijding van een uitbraak, aldus de OVV. Alleen op regionaal niveau was er geoefend met epidemieën, maar er lag geen landelijk draaiboek voor een dergelijk scenario. Hierdoor moest er in de eerste maanden veel geïmproviseerd worden.
Stille ramp in verpleeghuizen
Dit heeft onder andere als gevolg gehad dat de overheid aan het begin van de coronapandemie te weinig aandacht had voor de bescherming van kwetsbare ouderen in verpleeghuizen, concludeert de Onderzoeksraad. In de verpleeghuizen heeft zich dan ook ‘een stille ramp’ voltrokken: ruim de helft van de coronasterfte in 2020 vond plaats in de verpleeghuizen.
De Onderzoeksraad meent dat de roep om hulp vanuit de instellingen ‘onvoldoende doorkwam’. “Zo waren in het begin de beschermingsmiddelen vooral voor ziekenhuizen en de acute zorg beschikbaar en niet voor de verpleeghuizen”, valt er te lezen in het rapport. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om mondkapjes. Nadat de ernst van de situatie duidelijk was, stelde het kabinet op verzoek van de sector een bezoekverbod in. “Dit had een grote sociale en psychische impact, door eenzaamheid en doordat familieleden bijvoorbeeld niet altijd afscheid konden nemen van hun naasten”, aldus de Onderzoeksraad.
Deelrapporten
Dit eerste rapport is onderdeel van drie rapporten over de Nederlandse aanpak van de coronapandemie. Het tweede deelrapport wordt rond de zomer verwacht. In dat rapport zal de periode september 2020 tot juli 2021 centraal staan. Daarna volgt een derde onderzoek over de periode na juli 2021. Het is nog niet bekend wanneer dat laatste rapport zal verschijnen.
Lees ook: Persconferentie: in deze 3 stappen gaat het land weer open
Bron: RTL Nieuws, NOS, AD | Beeld: Pexels, Jonathan Borba