Het risico op geldverspilling is volgens hen groot
Het kabinet heeft hoge verwachtingen van de plannen voor het uitkopen van boerenbedrijven. De verwachting zijn volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) echter niet realistisch. Dat schrijven ze in een adviesrapport dat vandaag is uitgekomen.
Twijfel over de plannen
Het kabinet wil maar liefst 7,4 miljard euro uittrekken voor het uitkopen van boerenbedrijven. Het gaat om duizenden bedrijven en de uitkoop zou moeten leiden tot tientallen procenten minder vee. Dat zorgt ervoor dat er een stuk minder stikstof wordt uitgestoten, waardoor de doelstellingen voor 2030 daadwerkelijk gehaald kunnen worden. Toch twijfelt het PBL aan die plannen. Zij stellen dat het kabinet onrealistisch hoge verwachtingen van het plan heeft, waardoor het risico op geldverspilling groot is.
Minder geneigd vrijwillig deel te nemen
Het PBL heeft uitkoopregelingen van de laatste 25 jaar geanalyseerd. Daaruit blijkt dat de boeren die werden uitgekocht, maar een klein deel van het Nederlandse vee bezaten. Het is volgens het PBL dus niet juist om te zeggen dat de uitkoopregeling zal leiden tot tientallen procenten minder vee. Daarnaast zijn boeren nu minder geneigd om vrijwillig deel te nemen aan de uitkoopregeling, omdat de marktomstandigheden voor hen erg gunstig zijn. Het kost bovendien extra veel geld om winstgevende bedrijven op te kopen, omdat hun perspectief een stuk beter wordt op het moment dat een deel van de veehouderijen stopt.
Geen goed alternatief
Het kabinet zou met een regeling voor gedwongen uitkoping kunnen komen, maar dat is volgens het PBL geen goed alternatief. Daar hebben ze namelijk nauwelijks ervaring mee. Per boerenbedrijf moet dan ook nog eens worden aangegeven waarom uitkoping nodig is. “Met stikstofreductie als enige argument lijkt uitkoping lastig, omdat er ook alternatieven zijn. Bijvoorbeeld door technische aanpassingen of door andere bedrijven te beëindigen”, schrijft het planbureau. Gedwongen uitkoping kan dan tot een juridische procedure leiden, die tot wel tien jaar kan duren.
Woensdag maakt Johan Remkes zijn advies over het stikstofbeleid bekend. Waarschijnlijk zal hij daarin ook het uitkopen van de stikstofuitstoters bespreken, dus dan zullen we meer weten over de gang van zaken.
Lees ook: Albert Verlinde wil in gesprek met Humberto Tan over conflict
Bron: NU.nl | Beeld: Unsplash, Julia Koblitz