De dagelijkse drank die je onmerkbaar ouder maakt
Elke slok lijkt onschuldig, maar suikerhoudende frisdrank zet een reeks biologische processen in gang die je lijf versneld doen verouderen. Terwijl Nederlanders elke dag gemiddeld ruim een kwart liter frisdrank wegdrinken, stapelen de suikers zich op in je bloed, beschadigen ze weefsels en verkorten ze zelfs je cellulaire “einddopjes”. Hoe dat precies werkt – en wat je eraan kunt doen – lees je hier.
Frisdrank onder de loep
Het Voedingscentrum definieert frisdrank als elke niet-alcoholische drank waaraan suiker óf zoetstof is toegevoegd – van cola tot sport- en energiedrank. Gemiddeld bevat een blikje van 33 cl cola zo’n zeven suikerklontjes.
De Nederlandse consumptie in cijfers
Volgens de Voedselconsumptiepeiling 2019-2021 drinken Nederlanders 1,8 liter niet-alcoholische dranken per dag; 15 % daarvan is frisdrank en siroop – ongeveer 270 ml. De sector verminderde het gemiddelde suikergehalte van frisdrank sinds 2012 met 38 %, maar de absolute inname blijft hoog. In 2023 bevestigde het RIVM dat suikerinname uit dranken wel daalt, maar nog altijd substantieel bijdraagt aan de totale suikers.
Van tand tot telomeer: hoe frisdrank veroudert
Glycatie – de chemische “versuikering” van eiwitten – tast collageen- en elastinevezels aan. Het resultaat: een stijvere huid, meer rimpels en kwetsbare bloedvaten. Suikerpieken jagen bovendien oxidatieve stress aan. Op cellulair niveau verkorten telomeren – de beschermende uiteinden van je chromosomen – sneller. Kortere telomeren worden al jaren gelinkt aan een verhoogd risico op welvaartsziekten én een kortere levensverwachting.
Hart, huid en hersenen – het wetenschappelijke bewijs
Een Zweedse cohortstudie die eind 2024 in Nederlandse media verscheen, vond dat mensen die meer dan acht glazen frisdrank per week drinken 19 % meer kans hebben op beroerte. Voor jongeren vormt vooral energiedrank een extra risico: huisartsen zien hartkloppingen, slaapproblemen en angstklachten bij tieners die meerdere blikjes per dag drinken.
Suikertaks en andere maatregelen
Om deze stille verouderaar te temperen verhoogde het kabinet per 1 januari 2023 de verbruiksbelasting op suikerhoudende dranken; een verdere “slimme” suikertaks staat in de steigers. Vorig jaar liet een analyse van Metro Nieuws al zien dat de hogere prijzen het frisdrankschap leeg houden: de verkoop van gesuikerde frisdrank daalde met circa 10 %.
Wat kun je zelf doen?
- Ruil om: Vervang frisdrank stap voor stap door kraanwater, bruisend water met citroen, ongezoete (kruiden)thee of koffie.
- Lees etiketten: Light- en zero-varianten bevatten weliswaar geen suiker, maar de zoete smaak houdt gewenning in stand.
- Plan je prikkels: Bewaar een klein glas frisdrank voor speciale momenten om dagelijkse blootstelling te vermijden.
- Kies volume-beperkingen: Schakel over van 500 ml- naar 250 ml-blikjes – bewezen effectief bij jongeren en volwassenen.
Suikerhoudende frisdrank is geen onschuldige dorstlesser, maar een versneller van veroudering op cellulair, vasculair en huidniveau. Hoewel de industrie suikers reduceert en de overheid de prijs opvoert, ligt de verantwoordelijkheid uiteindelijk in elke koelkast. Minder frisdrank betekent minder suikers, minder schade – en een lichaam dat langer jong blijft.
Afbeelding: Adobe Stock