‘Dat de koning wint, kan media afschrikken om het op procedures aan te laten komen’
Onze eigen koning Willem-Alexander leek altijd onschendbaar te zijn. Toch blijkt daar vandaag verandering in te komen, aangezien de koning vandaag voor het eerst voor de rechter wordt gesleept. De beweging Republiek vindt namelijk dat de koning – als ongekozen staatshoofd – te veel macht heeft.
Rechtszaak
Het portret van de koning, zijn handtekening onder een nieuwe wet en een krabbel onder de benoeming van de rechter: volgens anti-monarchiebeweging Republiek is dit allemaal onnodig. En hoewel de beweging dit het liefst ziet verdwijnen, benadrukt hoogleraar staatsrecht Paul Bovend’Eert in gesprek met NU.nl dat dit ‘puur symbolisch’ is. “Ze drukken de eenheid van de rechtspraak uit”, laat hij weten. Daarbij legt Bovend’Eert uit dat de koning zelf niet de hoogste macht heeft. “De rechtelijke macht geeft de doorslag, niet de koning.”
Als het aan Republiek ligt, heeft de koning met heel veel dingen niks meer te maken. Zo zien ze bijvoorbeeld ook een probleem in het aannemen van een nieuwe wet door het kabinet én de koning. De beweging vindt namelijk dat het principe dat de koning een wet kan tegenhouden (door geen handtekening te zetten) niet goed. Hetzelfde geldt voor het benoemen van een nieuwe rechter. Bovend’Eert vindt echter dat de beweging met dat laatste punt een tikkeltje te ver gaat, en zegt het volgende: “Hiermee ondermijnen ze het gezag van de rechter.”
Eerlijk proces
In het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens is vastgelegd dat iedereen recht heeft op een eerlijk proces. Toch vindt Republiek dat het geen eerlijk proces kan zijn als de koning hierbij betrokken is. Dit komt met name doordat onze koning in principe onschendbaar is. Als de koning ooit zou worden aangehouden wegens vandalisme, kan hij strafrechtelijk niet vervolgd worden. Civiele zaken – zoals de zaak die vandaag plaatsvindt – mogen echter wel tegen hem worden aangespannen.
Kleine kans
Toch blijft de kans heel erg klein dat koning Willem-Alexander vandaag in de rechtszaal verschijnt. Hij is namelijk niet verplicht om zelf de vragen te beantwoorden. Ook hier is Republiek het niet mee eens. “Dat de koning altijd wint, kan media afschrikken om het op procedures aan te laten komen.” Als de rechter vandaag inderdaad concludeert dat er geen sprake is van een eerlijk proces, moet de Staat ervoor zorgen dat de grondwet wordt veranderd. Toch is de kans hiervan volgens Bovend’Eert nihil. “Het wijzigen van de grondwet is niet makkelijk, en het starten van een rechtszaak is daar ook niet de juiste manier voor.”
Lees ook: Ouders krijgen volgend jaar toch wel extra kinderopvangtoeslag
Bron: NU.nl | Beeld: BrunoPress