In Denemarken is het vaccineren met AstraZeneca stilgelegd wegens bijwerkingen
In Nederland worden tot nu toe de coronavaccins van Moderna, BioNTech/Pfizer en AstraZeneca gebruikt. Die laatste was donderdag groots in het nieuws, nadat er ernstige bijwerkingen werden vastgesteld bij een aantal gevaccineerden. Verschillende Europese landen besloten het prikken met AstraZeneca daarom even stil te leggen, maar in Nederland prikken we er gewoon mee door. Hoe zit dat?
1. Waarom is Denemarken voorlopig gestopt met het AstraZeneca-vaccin?
Donderdag kwam het alarmerende nieuws naar buiten dat Denemarken het vaccineren met AstraZeneca voor in ieder geval twee weken heeft stilgelegd. Hiertoe is besloten nadat er bij meerdere gevaccineerden bloedproppen zijn gevonden na een prik met het vaccin. Hieraan zijn zelfs mensen overleden. Tot nu toe zijn er ruim 140.000 Denen gevaccineerd met AstraZeneca. Volgens correspondent Rolien Créton van NOS wil Denemarken extra voorzichtig zijn. “Het is een moeilijke beslissing, zeggen ze, maar het RIVM hier [van Denemarken, red.] wil het definitieve onderzoek van het Europees Medicijnschap (EMA) afwachten.” Ook IJsland, Italië en Noorwegen besloten het vaccineren met AstraZeneca om deze reden voorlopig op te schorten.
2. Er zijn eerder meldingen geweest van zulke bijwerkingen
De cijfers liegen er niet om: vaak komt het niet voor. Het EMA meldt dat op de vijf miljoen AstraZeneca-prikken die in Europa zijn gezet, er dertig meldingen van trombose zijn geweest. Dat komt neer op een kans van 0,00006 procent. In Nederland is er tot nu toe één melding van vermoedelijke trombose geweest. Het College ter Beoordelingen van Geneesmiddelen (CBG), dat namens Nederland mede oordeelt over de vaccins, verwacht dat er de komende tijd wel meer trombosegevallen zullen worden gemeld. “Dat landen de vaccinatie hebben opgeschort heeft veel aandacht gekregen. Iedereen is hier nu dus alert op”, meldt CBG-voorzitter Ton de Boer aan NOS.
3. Het kunnen ook gewoon ‘normale’ trombosegevallen zijn
In Nederland krijgen dagelijks zo’n 47 mensen trombose, zo vertelt De Boer. Hij sluit het dan ook niet uit dat daar iemand tussenzit die net is geprikt. Dit wil echter niet zeggen dat het AstraZeneca per definitie de boosdoener is. Het EMA stelt dat er sprake is van toeval en niet van een causaal verband.
4. Het AstraZeneca-vaccin is veilig, zo stelt het CBG
“Ons oordeel over de veiligheid is onveranderd”, laat De Boer weten. Ook het veiligheidscomité van het EMA ziet vooralsnog geen aanwijzingen dat de vaccins van AstraZeneca voor bloedstolsels zorgen. Daarnaast is het aantal trombosegevallen in de gevaccineerde groep niet hoger dan in de totale bevolking, aldus het EMA. Honderd procent zeker dat de vaccins géén trombose veroorzaken, is De Boer niet. “Het lijkt zeer onwaarschijnlijk en de voordelen van het vaccin wegen nog steeds op tegen de risico’s. Maar we zijn hier extra alert op en blijven nieuwe meldingen extra snel onderzoeken.”
5. In Nederland gaan we door met vaccineren met AstraZeneca
Hoewel onder andere Denemarken en Noorwegen hebben besloten het prikken met AstraZeneca voorlopig stil te leggen, gaan we in Nederland wel gewoon door. Demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid vertrouwt daarmee op het oordeel van het EMA. Stoppen met vaccineren zou bovendien voor grote nadelen kunnen zorgen, aldus De Boer. “Het vaccin beschermt tegen COVID-19. Als je het gebruik stillegt, dan accepteer je ook meer infecties, ziekenhuisopnames en overlijdens.”
6. Er kunnen nieuwe (zeldzame) bijwerkingen opduiken
Zoals met elk geneesmiddel en vaccin kunnen er altijd nieuwe, zeldzame bijwerkingen worden ontdekt. Vooral bij een relatief nieuw vaccin als dat van AstraZeneca is dit het geval. Dat wil echter niet zeggen dat het coronavaccin niet goed getest is. Het vaccin is goedgekeurd op basis van een grootschalig onderzoek bij zo’n 24.000 vrijwilligers. De meeste bijwerkingen komen in zulke grote onderzoeken wel aan het licht, maar zeer zeldzame bijwerkingen pikken ze niet altijd op.
7. Mag ik AstraZeneca weigeren en op een ander vaccin wachten?
Je kunt niet zelf kiezen welk coronavaccin je in je arm geprikt krijgt. Daarbij ben je natuurlijk niet verplicht om het AstraZeneca-vaccin te halen. Daarom kun je besluiten je niet te laten vaccineren of kun je afzeggen als je al een afspraak had ingepland. Of en wanneer je een ander vaccin kunt krijgen, dat is dan wel de vraag.
Lees ook: Vierde coronavaccin goedgekeurd: Janssen positief beoordeeld voor EU
Bron: NOS | Beeld: Unsplash, Hakan Nural